DNr. 3.2
Bitkilerden verim almak isteniyorsa en
önemli koşul gübre veya besin verilmesidir.
Gübre
türleri
Generatif bitki üretiminde bitkilerin
beslenmesinde bugüne kadar kullanılmış ve kullanılmakta olan tek imkan
hayvansal atıklardır. Ekseriyetle ahır gübresi olarak tanınan büyük baş hayvan
atıklarıdır. Bunların dışında diğer atıklarda gübre sıfatına girer.
Gübrede reaksiyon:
Toprakta mevcut olan bakterileri
canlandırıp kimyasal reaksiyonu geliştirerek bitkinin ihtiyacı olan Azot, Fosfor
ve Potasyumun oluşumunu sağlamaktır.
Kompost:
Bahçe, ev atıkları ve bitkisel
atıkların çürütüldükten sonra gübre haline dönüştürülmesi kompost olarak
bilinmektedir.
Komposta, biçilmiş çimler, küçük
kesilmiş ağaç ve dallar, ağaç kabukları, kağıt, her türlü ev atıkları,
hayvansal atıklar kompost için çok faydalı maddelerdir. Kompostta taş, çam,
plastik gibi malzemeler kullanılamaz.
Kompost için kullanılan malzemeler en
çok 10-15 cm.`lik tabaka halinde olup tabakalar arasında toprak konarak
yığılır.
Kompost yığınında su ve hava arasında
denge olmalıdır. Kompost yığınının mutlaka hava alması ve rutubetli çok ıslak
olmaması gerekir. Kompost altına kaba ağaç dalları konularak, alt kısımdan hava
alması sağlanır. Kompost hazırlığının doğal toprak üstünde oluşturulması
faydalıdır.
Hayvansal atıklar:
Hayvansal atıkların veya kompost
malzemelerinin yığılmasından sonra içten içe kendi kendine yanma başlayıp 70
derecenin üstünde bir ısı oluşup konulan maddelerin çürümesini sağlar. Bu
çürüme veya yanma süresi bir yıl olabilir.
Soğumasından sonra, içine solucan gibi
hayvanlar girip bu gıdaları yiyerek gübrenin oluşmasına büyük ölçüde yardımcı
olurlar. Bu şekilde hazırlanan hayvansal atıklar veya kompost gübre olarak tanınır. Gübre içine giren
istenmeyen dana burnu
için en uygun yuvalanma ve üreme alanıdır.
Gübre suda bekletilerek şerbet şeklinde bitkilere
verilebilir. Ayrıca toprakla karıştırılarak veya satıha yayılarak kullanılır.
Sanayi
gübreleri:
Sanayi imkanları ile hazırlanan
gübrelerdir. Bu gübreler geniş alanlarda hayvansal atıkların yeterli
olmamasından faydalanılan bir yoldur.
Sanayi gübrelerin
yapısı:
Sanayi gübreleri iki temel yapıda olur.
Bunlar; Granür veya Kompozit gübre olarak tanınır. Sanayi gübreleri değişik
gradasyonlarda olup içerikliliği ambalajı üzerlerinde %`si ile belirtilmiştir.
Sanayi gübreleri değişik N-P-K gradasyonlarda olup ekim alanı için gerekli
olanın tespitinde önce toprak analizlerinin yapılması gerekir.
Granür gübreler:
Doğadan elde edilen tuzlardır.
Fabrikalar tarafından öğütülerek kullanıma sunulur. Yapıları itibarı ile
değişik içerikliliğe sahiptirler. İçerikliliği ambalajı üzerinde belirtilmiştir.
Görünüşte kristal şeklinde olup su ile teması halinde eriyerek hemen reaksiyona
girerler.
Kompozit gübreler:
Daha yavaş, daha uzun sürede erimesi
için üreticileri tarafından üzerleri özel madde ile kaplanmış olup değişik
gradasyonlardadır.
Besinler
Doğal tuzların bilinen içerikliliği altında sıvı halinde
hazırlanan Makro ve Mikro yapıya sahip konsantre besinlerdir. Bu konsantre
besinler belli oranda seyreltikten sonra bitki kök veya yapraklarına verilmesi
halinde kısa zamanda reaksiyon görülür. F serisi besinler
KAYNAK
T.C.M.E.B. Mesleki Eğitim ve öğretim GüçlendirmE Projesi (MEGEP) BAHÇECİLİK /
Toprak bitki besleme / Gübreleme
FARUK YALÇIN
Kuş cenneti cevre güzelleştirme ve eğitim vakfı yayınları
